Het beroep van vertaler wordt niet direct als een ‘creatief beroep’ gezien. Toch vereist het vertaalproces zonder twijfel een bepaalde mate van creativiteit, in het bijzonder bij bepaalde soorten inhoud.
Wanneer is een vertaling creatief?
Een aantal vertalingen, in het bijzonder op gebied van recht, financiën, medische teksten en natuurwetenschappen verlangt veel nauwgezetheid en een hoge precisie. Bij dergelijke vertalingen moet de vertaler er vooral voor zorgen dat de informatie, de vaktermen en de taalnuances zo getrouw mogelijk worden overgedragen. Hier is niet veel plaats voor creativiteit en is maar weinig vrijheid toegestaan.
Andere soorten inhoud maken echter een hoge mate aan creativiteit mogelijk, of vereisen dat zelfs. Dat is in het bijzonder het geval bij teksten voor marketing en reclame. Hier moet de vertaler een uitstekende creativiteit hebben, om geschikte kapstokken, slogans, titels, woordspelingen … te vinden.
Ook bij het vertalen van literaire werken (romans, gedichten, enz.) of liedteksten staat de creativiteit in het middelpunt van het vertaalproces, waarin gevoelens, bevindingen, enz. moeten worden overgedragen. In dit geval moet de vertaler taalkundige uitdrukkingen te zoeken die passen bij de cultuur van het land waarvoor de vertaling bedoeld is en het publiek daar aanspreken. Het vertalen van videogames, sociale media of ondertitels vereist eveneens een hoge mate aan creativiteit.
Creativiteit: een onontbeerlijke eigenschap voor een vertaler
Het einddoel blijft natuurlijk om de uitgangstekst met zoveel mogelijk authenticiteit over te brengen. Een zekere creatieve vrijheid is echter vaak nodig bij teksten die een omvangrijke culturele en taalkundige aanpassing vereisen.
Creativiteit is dus een wezenlijk bestanddeel van het beroep van vertaler, maar speelt afhankelijk van het soort vertaling een meer of minder grote rol.
Hoe het ook zij, een vertaler moet een bepaalde creatieve geest bezitten, want creatie, improvisatie en aanpassing zijn onderdelen van het vertaalproces en zijn onontbeerlijk om een goede tekst te leveren waarin de vertaalfase niet doorschijnt.
Wat u moet weten over creativiteit bij het vertalen
- Het creativiteitsniveau bij het vertalen hangt af van de soort te vertalen tekst.
- Reclame-, marketing- en literaire inhoud vereisen een hoge mate van creativiteit.
- Een vertaler moet creatief zijn om een resultaat te leveren dat zo authentiek is dat het lijkt alsof het direct in de doeltaal is opgeschreven - zonder dat er een vertaalfase aan vooraf is gegaan.